Tôi đi dự Kỷ niệm Cách mạng Tháng Mười Nga

Vừa hôm qua, tôi viết trên mail đàn "mọi người quên hết ngày này rồi", thì đến Viện Vật lý, Viện trưởng gọi lên trao thư mời đi dự Kỷ niệm 95 năm Cách mạng Tháng Mười Nga do Hội hữu nghị Nga Việt tổ chức với sự tài trợ của nhiều công ty và tổ chức. Trộm nghĩ, hóa ra mọi người vẫn chưa quên hẳn, vẫn còn đâu đó trên trái đất này...

Thực ra tôi cũng không khoái đi xem lắm vì hồi 90 năm đã đi xem một lần tại Cung hội nghị quốc gia, tổ chức khá hoành tráng và có kịch bản khá tốt với sự dẫn dắt CT của MC Hồng Thanh Quang (nhà văn, nhà thơ gì đó trước cũng từng ở Nga lâu năm và nói được tiếng Nga), lần này có vẻ lặng lẽ hơn và chương trình cũng ngắn hơn. Thế nhưng về nhà hỏi vợ thì nàng gật đầu cái rụp và trao ngay nhiệm vụ "xe ôm mặc comple hộ tống nàng đi xem". Cũng đành tặc lưỡi, hơn nữa mình đại diện cho Ban lãnh đạo Viện Vật lý cơ mà.

Đúng 8h tối ngày 7/11 chúng tôi có mặt tại Trung tâm Âu Cơ - Nhà hát ca múa nhạc Việt Nam, tra mãi google mới ra địa chỉ số 8, Huỳnh Thúc Kháng Hà Nội. Cô tiếp tân dẫn chúng tôi leo bộ lên trên tầng thượng, từ đó có thể nhìn bao quát cả sân khấu và khán giả ngồi dưới khá đông gần kín hết chỗ. Chương trình có tên là "Tình Khúc Bạch Dương" mời được MC Thảo Vân khá nổi tiếng của VTV (vợ của diễn viên Công Lý trước đây) ăn nói lưu loát và khá chuyên nghiệp.

Về phần nhạc thì miễn bàn vì quanh đi quẩn lại chỉ có chục bài hát tiếng Nga từ hồi chúng ta ngồi trên ghế nhà trường, có khác chăng chỉ là đổi thứ tự bài hát. Lần này bài hát mở màn là Cachiusa với hình ảnh minh họa là hình ảnh chiến đấu của cả hai dân tộc và được coi là "bài hát mang lại tinh thần chiến đấu quả cảm cho các chiến sĩ ngoài mặt trận???" - như lời giới thiệu bài hát của MC. Sau một bài hát nữa, chương trình chuyển sang giao lưu với các vị khách mời là: cựu Phó thủ tướng Vũ Khoan, Phó chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nga tên là Mạnh (họ và đệm tôi không nhớ) và cô giáo Việt Hương dạy tiếng Việt cho lưu học sinh Nga sang học khoa Việt Nam học. Trong ba người, ông Vũ Khoan thể hiện rõ là một nhà ngoại giao và chính khách. Phát biểu của ông rõ ràng và mang tính động viên cao. Tôi còn nhớ mấy ý cảm tưởng về cách mạng Tháng Mười của ông Vũ Khoan:

 - Chúng ta kỷ niệm đúng dịp đoàn Thủ tướng Nga Metvedev sang thăm chính thức Việt Nam và ký kết hiệp định quan trọng, (nhưng trong buổi kỷ niệm này không mời được một quan khách nào từ Đoàn chính phủ Nga cũng như là Đại sứ quán Nga tại VN).
- Có lẽ chúng ta kỷ niệm Cách mạng Tháng Mười là duy nhất trên thế giới, kể cả Nga cũng không có buổi kỷ niệm chính thức (may ra Đảng Công sản của Giuganov có tổ chức).
- Chính khách để lại nhiều ấn tượng cho nhân dân Nga là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ông Vũ Khoan có kể về chuyến thăm Liên Xô của Bác Hồ năm 57, khi đó ông làm Đại sứ tại Liên Xô. Bác Hồ được đón tiếp với nghi lễ cao nhất, nhưng khi về nhà khách Bác không yêu cầu phục vụ cơm nước mà bảo cả Đoàn tự phục vụ dọn lấy cơm nước để ăn. Quần áo lót Bác cũng tự giặt không nhờ phục vụ. Bác còn "tích trữ" hộp thuốc lá bằng kim loại mang sang tặng các nữ nhân viên Nga để đựng kim chỉ. Ông Vũ Khoan có nói với Bác: "Bên này người ta làm hộp đựng kim chỉ rất đẹp", Bác trả lời: "Người ta quí là quí tấm lòng của người tặng chứ không phải là vật phẩm". (Sau lần này không biết Bác có còn tặng những tặng phẩm như vậy nữa hay không?). Người Nga đón tiếp Bác cũng bằng cả tấm lòng, hàng dài người vẫy cờ hoa chào đón suốt cả chặng đường. Cách tiếp đón như vậy chỉ xảy ra khi Gagarin trở về từ vũ trụ.

- Ông Vũ Khoan cũng khuyên các bạn trẻ học tiếng Nga để biết về một nền văn hóa vĩ đại, một đất nước rộng lớn và tâm hồn nhân hậu của người Nga. Riêng tôi chỉ mong quan hệ với Nga tốt lên để ACE Xanh Đỏ Tím Vàng có điều kiện thăm lại nước Nga khi về hưu.
Phát biểu của anh Mạnh và cô giáo Việt Hương không có gì đặc biệt. Còn đọng lại trong tôi 2 chi tiết:
- Cậu Mạnh này sang Nga cách đây 33 năm, như vậy tương đương với lớp i-Tím.
- Cô giáo Việt Hương dạy lưu học sinh Nga đã lâu nhưng chưa từng được đến nước Nga.
Chương trình tiếp tục với các bài hát. Có lẽ vì tên: "Tình Khúc Bạch Dương" nên có 2, 3 bài có liên quan đến cây dương đều được mang ra hát. Nghe giai điệu: "Chiều dần buông màu tím..." lại nhớ tới bài hát chế với giọng ca ĐB Khang: "... trắng phau phau, trừ cái nốt ruồi".

Có 2 bài hát dể lại ấn tượng cho tôi là: "Giữa Mạc Tư Khoa nghe câu hò ví dặm" và "Triệu bông hồng". Ấn tượng ở đây không phải vì nhạc mà là phông cảnh chụp Quảng trường Đỏ từ góc máy rất đẹp, nhà thờ Spaskyi ở trung tâm và cảnh điện Kremlin cùng bức tường như bao quanh, đúng là đứng giữa Mạc Tư Khoa, rất đẹp. Tôi có zoom để chụp cận cảnh phông này nhưng không nét lắm.
Còn các bài hát tiếng Nga do các ca sĩ Việt Nam thể hiện thì tôi chỉ nghe được một vài từ tiếng Nga. Bài "Triệu bông hồng" nổi tiếng của Alla Pugacheva mà cho các nhạc công Việt Nam chơi nhạc ra một kiểu khác hẳn. Lần này ca sĩ Thái Bảo hát khá đúng về nhịp và giai điệu hơn nữa có tốp múa phụ trợ với các cô váy áo đỏ tượng trưng cho hoa hồng và anh hoa sĩ cùng với khung tranh rỗng.

Ra về tôi vẫn day dứt với câu hỏi: "Liệu buổi kỷ niệm Cách mạng Tháng Mười độc nhất vô nhị này có thực sự làm nóng được mối quan hệ Nga - Việt vốn đã gần đóng băng, hay không?". Luôn mong cho tình hữu nghị Việt Nga nở hết cỡ như những cánh hồng được chiếu lên phông trong buổi kỷ niệm này.