Mô phỏng và cách tiếp cận của kỹ sư ...

Trong cuộc sống các chân lý khoa học thường được tìm ra bởi quá trình thực nghiệm,kiểm chứng, quy nạp, suy luận. Có những định lý được chứng minh một cách chặt chẽ thuần tuý lý thuyết là sản phẩm của bộ óc (những định lý này thường là toán và vật lý) ví dụ bất đẳng thức Cô sy (cauchy), định lý Archimede, Pythagorus, sác xuất Gauss, nhưng cũng có những phát minh thuần tuý thực nghiệm sau đó các nhà toán học mới bắt tay vào tìm cách chứng minh một cách chặt chẽ, biện chứng để đóng ghim (nail down) vấn đề ấy một cách vĩnh viễn. Trên thực tế, những phát minh mang tính đột phá trong hai thế kỷ qua, tạo nên bước đại nhẩy vọt về khoa học kỹ thuật và tiến bộ của nhân loại phần lớn bắt nguồn từ thực nghiệm. Ví dụ phát minh hiệu ứng quang điện (photoelectric effect), phát minh ra từ trường cua dòng điện, phát minh chất bán dẫn (semiconductivity),...đêu là thực nghiệm.

Các vấn đề xã hội cũng được các kỹ sư mô phỏng giải quyết một cách hiệu quả, thông minh những bài toán hoặc vấn đề nếu đề ra để giải bằng lý thuyết sẽ vô cùng phức tạp, và các bộ óc siêu việt hiếm hoi như Ngô Bảo Châu, Khâu Thành Đồng, Terence Tao, Perelman, không phải lúc nào cũng"xung phong" giơ tay xin giải, thì chỉ cần những kỹ sư hạng trung và một khoản đầu tư không lớn lắm.

Những ví dụ thú vị về cách giải quyết vấn đề bằng thực nghiệm:

1- Một chiếc mô tô chạy nhanh bao nhiêu để đủ nổi trên mặt nước (rẽ sóng lươt qua một con suối chẳng hạn) và chuyện đó có khả thi hay không?

2- Trò ném phi tiêu của võ sỹ thiếu lâm xuyên qua tấm kính là thật hay bịa?
3- Một người đứng trên ván trượt có gắn tên lửa đẩy (rocket propeller) có thể lướt bao xa?

4- Tại một ngã tư có đèn đỏ, bùng binh, biển báo nhường đường, cách thức nào cho lưu lượng giao thông lớn nhất?

5- Trên xa lộ giờ cao điểm, một chiếc xe bất chợt phanh gấp có gây ùn tắc giao thông "ảo" hay không (ghost traffic jam).

7- Khi có động đất, loại nhà nào chịu đựng tốt nhất ... Nhà gỗ, nhà xây, hay nhà bê tông?

8- Khi bị đắm tầu như Titanic: hai người (jack và ...) có thể nằm chung trên chiếc cửa gỗ chờ cứu không, và họ chịu đựng bao lâu khi thân nhiệt bị mất đến chết cóng (hypertemia).

.... Vv và vv

Tất cả các vấn đề kể trên nếu không có thực nghiệm mô phỏng thì chắc cần 100 năm nữa để có nhà vật lý lý thuyết lỗi lạc giải quyết ... Hì hì.

Xin mời xem Mythbuster: hai chàng thực nghiệm người Mỹ đã miệt mài mầy mò thực nghiệm để đưa ra lời giải đáp tối hậu về những giả định (Myth) trong cuộc sống họ là Jamie Hyneman và Adam Savage. Có lẽ những clip thú vị của họ đóng góp không nhỏ vào kho kiến thức của nhân loại, vừa dí dỏm giải trí vừa tác dụng thiết thực .... Họ đã cho ra đời hàng trăm clips