Những bí ẩn của tranh Leonardo Da Vinci

Chắc ai ai cũng biết Leonardo Da Vinci - một danh họa người Ý thời Phục hưng (thế kỷ 15, 16), một thiên tài toàn năng. Nhiều người cho rằng Leonardo đến từ một hành tinh khác và để lại cho loài người những kiệt tác đầy bí ẩn, một số bức tranh có những chi tiết mới được khám phá gần đây và người ta thêu dệt thành những câu chuyện kỳ bí, nửa hư nửa thực, trước đây là truyền khẩu, ngày nay truyền bằng internet... và hình thức này sẽ sống mãi với thời gian mặc dù những bức tranh đã bị hủy hoại nặng nề, hoặc được phục hồi nhưng không còn giữ được tính nguyên bản.

1. Xuất xứ
Tuy danh tiếng của ông, ai cũng biết, nhưng xuất xứ của danh họa thì rất mơ hồ, nói theo ngôn ngữ bây giờ là "tù mù". Leonardo sinh ngày 15 tháng 4 năm 1452 (lịch cũ), “lúc 3 giờ khi màn đêm buông xuống” ở thị trấn Vinci vùng Tuscan, thuộc thung lũng hạ lưu sông Arno vùng lãnh thổ thuộc quyền cai trị của Medici-Cộng hòa Florence. Ông không có họ, từ "Da Vinci" theo tiếng Italia là để chỉ người đến từ thị trấn Vinci, "của Vinci". Tên khai sinh đầy đủ của ông là "Leonardo di ser Piero da Vinci", nghĩa là "Leonardo, (con trai) của (Mes) ser Piero từ (tỉnh) Vinci". Người được coi là bố của danh họa - Ser Piero là một công chứng viên ở thị trấn này. Còn mẹ của ông là một nông dân 22 tuổi - bà Catarina. Thế nhưng ông chỉ được lớn lên dưới sự chăm sóc của Mẹ những năm đầu (tới khi ông 3 tuổi). Quan hệ ngoài giá thú giữa Ser Piero và bà Catarina chấm dứt ngay sau khi bà sinh Leonardo vì ông bố Piero thành hôn với một tiểu thư nhà giàu nhưng không thể sinh con. Tổng cộng ông bố kết hôn 4 lần, có thêm 11 người con. Còn bà mẹ đi bước nữa với một ông chủ lò gốm và có thêm 5 người con. Ông bố nhận lại nuôi con, khi Leonardo mới có 3 tuổi và tuổi thơ cậu bé không có mẹ mà ở cùng ông nội.
Leonardo sớm bộc lộ khả năng hội họa và âm nhạc. Năm 14 tuổi (1466), tranh của ông được giới thiệu với Andrea del Verrocchio, một họa sĩ có tiếng trong vùng. Từ đó ông được làm việc trong xưởng tranh của Verrocchio và chẳng bao lâu sau, Leonardo đã vẽ "thêm" lên tranh của Thầy, khiến những bức tranh này trở nên nổi tiếng hơn. Năm 1473 (20 tuổi), ông nhận được bằng master của Hội đồng các họa sỹ và văn hóa của Nhà thờ có  tên là Guild of Saint Luke.

2. Mona Lisa (La Giocondo)

Bức tranh chân dung thời còn trẻ của Leonardo ít người biết so với bức "chân dung tự họa" lúc đã già, mà giới chuyên môn luôn so sánh với bức họa Mona Lisa nổi tiếng. Những nét cơ bản giống nhau đến kỳ lạ khiến người ta liên tưởng đến chuyện Leonardor da Vinci đã tự họa mình trong bức  tranh nổi tiếng Mona Lisa. Tuy nhiên cho đến tận bây giờ, nhiều chuyên gia phải ‘đau đầu’ trước sự bí ẩn trong nụ cười của nàng Mona Lisa. Vì có người nhìn thấy gương mặt nàng toát lên nét buồn, trầm ngâm. Lại có người thấy nét láu lỉnh, cao ngạo trong nụ cười bí ẩn của nàng.
Da Vinci vẽ bức tranh này từ năm 1503 và luôn mang theo người trong 4 năm trời.

 Cuối cùng bức tranh đã được Vua Francoin I của Pháp mua với giá 4000 Florin, thông qua người trọ lý của Da Vinci là Salai. Bức tranh sau này thuộc về nước Pháp và hiện nay trưng bày tại Bảo tàng Louvre.
Khi bức tranh đã nổi tiếng, các họa sĩ sau này đã thử copy lại bức tranh, nhưng chưa ai có thể nói "thành công" khi vẽ lại nụ cười của Mona Lisa.
Sự thêu dệt về bức tranh lên tới đỉnh điểm khi ngày 08/05/2015, trang Paranormal Crucible (website của một tổ chức phi chính phủ chuyên điều tra những sự kiện kỳ lạ không thể lý giải trên Trái Đất) đã bất ngờ công bố phát hiện dấu vết của người ngoài hành tinh trong bức họa Mona Lisa nổi tiếng.

Người ta dùng phương pháp đối xứng gương ghép tranh như trong tranh ghép tự họa của Leonardo da Vinci và Mona Lisa ở trên. Số là tranh tự họa, danh họa nhìn ra bằng mắt phải, nên để so sánh với nàng Mona Lisa nhìn ra bằng mắt trái, ta phải lấy đối xứng gương bức họa cần so sánh. Vậy nếu lấy đối xứng gương của chính nàng Mona Lisa và ghép với chính nàng thì sao? Kết quả nhận được là hình ảnh một người ngoài hành tinh hiện rõ giữa hai nàng Mona Lisa Trái và phải, bao gồm đôi mắt sâu, miệng nhỏ, vương miện rộng, áo choàng và cả hai tay trước ngực.
Phát hiện này đã khiến các nhà nghiên cứu và cả dư luận dậy sóng bởi sự kỳ bí trong đó. “Nếu giả thiết này là sự thật, rất có thể Leonardo Da Vinci đã âm thầm tiết lộ những bí mật lịch sử về sự hiện diện của người ngoài hành tinh trong suốt quá trình tồn tại của Giáo Hội Công Giáo La Mã thông qua những tác phẩm nghệ thuật của mình”, đại diện Paranormal Crucible cho biết.
“Khả năng của Leonardo Da Vinci có thể nói đã vượt xa tri thức của con người vào thời điểm đó. Ông có hiểu biết và sức sáng tạo phi thường trên nhiều lĩnh vực khác nhau, từ toán học, sinh học tới vật lý học hiện đại mà đến giờ con người cũng chưa thể giải thích hết", Giáo sư Scott C. Waring, Viện Nghiên cứu sự sống ngoài Trái đất (SETI) cho biết ông không hề thấy bất ngờ với phát hiện này.
Vậy những kiến thức đó Leonardo đã có được từ đâu, từ người ngoài hành tinh hay chính ông cũng là một người ngoài hành tinh hay đại loại là một dạng người lai người ngoài hành tinh,..?
Phải nhắc tới môt đặc điểm quan trọng của Leonardo da Vinci: ông là người thuận cả hai tay, sử dụng tay trái và tay phải khéo léo như nhau. Thậm chí người ra nói rằng, ông có thể viết đồng thời các văn bản khác nhau bằng hai tay khác nhau. Ông mắc chứng đọc khó - vốn được gọi là “mù lời nói”. Người ta cho rằng, bệnh này có liên hệ với sự suy giảm hoạt động của não ở một vùng nào đó của bán cầu trái. Leonardo còn có thói quen viết kiểu gương (mirror writing - chỉ có thể dịch được khi nhìn văn bản qua gương). Đa số các công trình trong những cuốn sổ ghi chép nổi tiếng của mình, ông viết bằng tay trái, từ phải sang trái theo kiểu viết chữ ngược. Nhiều người cho rằng, ông làm thế để giữ bí mật các nghiên cứu của mình. Còn theo một giả thiết khác thì mirror writing là đặc điểm của cá nhân ông, thậm chí có ý kiến cho rằng, ông viết như thế dễ hơn là viết theo lối thông thường. Và còn tồn tại khái niệm “lối viết của Leonardo”. Bởi vậy người ta lôi tranh của ông ra lấy "đối xứng gương" là chuyện nên làm, còn chuyện suy diễn thành người ngoài hành tinh này nọ thì hãy để cho mỗi người đọc tự phán xét.
Có điều chắc chắn rằng, người ta gọi ông là "người ngoài hành tinh" vì ông đã "tiên tri" bằng cách vẽ khá chi tiết một khối lượng đồ sộ các phát minh về sáng chế, thiết kế, thí nghiệm trên nhiều lĩnh vực: chế tạo máy, kiến trúc, hóa học… Theo thống kê, những phát minh của ông "bao trùm" hơn 50 lĩnh vực. Nhiều bản vẽ của ông mô tả gần như chính xác các công nghệ của tương lai như: trực thăng, tàu ngầm, điện thoại, ổ bi, kim loại, súng liên thanh, các giải pháp mới và tỉ lệ vàng trong kiến trúc…

Một đặc điểm nữa lý giải sự thành công và sức làm việc vô biên của ông, đó là dường như biết được trước những chìa khóa tiến hóa mở ra những bí mật của tâm lý con người, ông đã áp dụng trong chế độ ngủ rất đặc biệt. Một trong những bí quyết của Leonardo da Vinci là cứ 4 giờ ông lại chợp mắt 15 phút. Bằng cách này, ông thu gọn lại tổng thời gian ngủ trong một ngày đêm từ 8 giờ xuống còn khoảng 75 phút. Nhờ thế, danh họa đã "tiết kiệm" được 75% thời lượng dành cho giấc ngủ và trong thực tế đã kéo dài được thời gian sống tỉnh táo của mình từ 70 năm lên 100 năm.
Còn chuyện suy diễn từ bức tranh Mona Lisa này nhiều vô kể:

Bác sĩ nha khoa kiêm chuyên gia hội họa Joseph Borkowski cho rằng, vẻ mặt của Mona Lisa là vẻ mặt rất điển hình của những người đã bị gãy hàm răng trước. Còn vị bác sĩ người Nhật Nakamura lại phát hiện ra vết tổn thương ở góc mắt trái của Mona Lisa và khẳng định rằng, người phụ nữ trong tranh của Leonardo Da Vinci dễ bị bệnh tim và đã mắc bệnh hen suyễn.

Còn có một giả thuyết nữa - về bệnh tê liệt thần kinh mặt - được đưa ra bởi chuyên gia tai mũi họng Azur ở Auckland (Mỹ) và vị bác sĩ người Đan Mạch - Finn Kecker Christiansen, người đã đề nghị chú ý tới việc La Joconda cười ở phía bên phải mặt nhưng lại nhăn ở phía bên trái. Ngoài ra, vị bác sĩ người Đan Mạch còn phát hiện ra ở Mona Lisa những dấu hiệu của bệnh đần, dựa trên những dấu hiệu không cân đối của các ngón tay và sự thiếu vắng vẻ mềm mại ở tay nàng. Còn theo ý kiến của vị bác sĩ người Anh Kenneth Kill, trong bức tranh của danh họa thời Phục hưng đã truyền tải trạng thái mãn nguyện của người đàn bà đang có mang.

Người ta đồn rằng, chính vì bức tranh La Joconda này mà Leonardo Da Vinci đã phải chết sớm hơn số phận. Theo giả thuyết, do đã tốn quá nhiều công sức để vẽ nên tuyệt tác này với một người mẫu có khả năng hút kiệt sức sống của danh họa mà ông đã kiệt sức và qua đời.

Câu chuyện về bức họa Mona Lisa này còn tiếp tục mãi, vì mỗi người nhìn thấy nụ cười bất tử của nàng theo một cách khác nhau thật linh thiêng và huyền bí.

Còn tôi sẽ tiếp tục về những bí ẩn của Leonardo Da Vinci trong bài tiếp theo: Bức tranh tường nổi tiếng: "Bữa tối cuối cùng - The Last Supper", liên quan đến bộ phim gây chấn động thế giới "Mật mã Da Vinci" gần đây.

                                        Nguyễn Công Thành (sưu tầm và tổng hợp)