Rafael Nadal và Roger Federer - Vòng bán kết giải Úc mở rộng 2014

Lịch sử cuộc cạnh tranh giữa Rafael Nadal và Roger Federer

Tại thời điểm ngày hôm nay, Nadal dẫn Federer với tỷ số đối đầu là 22-10 trên tất cả các loại sân bóng: xi măng, đất nện, sân cỏ và trong nhà. Nadal cũng đã từng hạ Federer trên sân Rod Laver trong lần gặp ở chung kết giải Úc mở rộng 2009 khiến cho Federer phải ấm ức mà khóc. Trận thua đó cũng là một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất về sự chấm dứt thời kỳ hoàng kim ngự trị của Federer trên sân quần vợt trong suốt 5 năm 2004-2008 (237 tuần liên tục từ 2/2/2004 đến 11/8/2008).

Cuối năm 2008 cũng là thời điểm mở đầu cho giai đoạn giằng co quyết liệt giữa Federer và Nadal. Trong thời gian khoảng gần hai năm, từ 8/2008 đến 5/2010, Federer và Nadal hầu như luân phiên ở vị trí số 1 và số 2.

Tiếp theo đó là một thời kỳ chuyển tiếp với Nadal và Djokovic thay nhau chiếm giữ vị trí số 1 và số 2, còn Federer tụt xuống vị trí số 3 (2009-2011) hoặc thậm chí có lúc số 4 (7/11/2011 - 14/11/2011), sau khi đã giữ vị trí số 1 trong tổng cộng 285 tuần, chỉ thua sát nút kỷ lục 286 tuần của Sampras. 

Trước sự ngạc nhiên của những người hâm mộ và nhiều chuyên gia am hiểu theo dõi quần vợt trên thế giới, sau một loạt thắng lợi năm 2012 Federer bất ngờ quay trở lại với phong độ của mình và giành lại vị trí số 1 quần vợt thể giới vào 9/7/2012, lập kỷ lục thế giới mới, 302 tuần đứng ở vị trí số 1, phá kỷ lục từ thế kỷ trước do Sampras giữ (286 tuần).

Tuy nhiên chỉ một thời gian ngắn sau đó Federer lại trượt dốc tụt xuống vị trí số 6. Có thể là lưng có vấn đề, dẫn tới khả năng giao bóng không còn mạnh và chính xác như trước. Bản thân Federer gần đây cũng tự nhận rằng đã không đạt được một số chỉ tiêu trong luyện tập, trong đó có số thời gian chuẩn bị cho thi đấu ở các giải lớn. Một số chuyên gia, trong đó có cả tay vợt #2 Djokovic, cũng nhận xét thêm rằng Federer bây giờ, ở tuổi 32, di chuyển trên sân không còn nhanh nhẹn như mấy năm trước.

Ngoài ra thể lực siêu phàm của các đấu thủ hạng cao, trẻ tuổi hơn, như #1 Nadal, #2 Djokovic, #3 Murray cộng với công nghệ làm vợt hiện đại có thể làm cho bóng bay ra nhanh hơn, mạnh hơn rất rất nhiều khi tới tay Federer. Vì thế cây vợt Wilson six-one mặt nhỏ 90cm2 của Federer, dựa trên model và công nghệ của thế kỷ trước, có lẽ đã trở nên quá lỗi thời, không trợ giúp được mà lại đòi hỏi Federer phải căn thời gian chạy đón bóng, vung vợt lấy đà để vợt chạm bóng hết sức chính xác đúng vào "sweet spot" và đúng hướng - Một điều càng ngày càng trở nên khó khăn hơn với Federer vì khả năng di chuyển và phản xạ trong các tình huống khó khăn không còn được tốt như những năm trước nữa.

Tất cả những điều đó cộng lại dẫn đến kết quả thi đấu của Federer tụt thấp một cách thảm hại trong năm 2013. Năm ngoái Federer gặp Nadal 4 lần và đều bị thua tương đối đậm.

Trận bán kết giữa Rafael Nadal (#1) và Roger Federer (#6)

Trước trận này Nadal dẫn Federer với tỷ số đối đầu là 8-6 trên sân xi măng. Đây sẽ là lần đầu tiên hai đấu thủ gặp nhau trong năm nay. Các khán giả hâm mộ quần vợt trên toàn thế giới chờ mãi mấy năm mới lại có dịp xem hai đấu thủ thuộc loại kỳ phùng địch thủ này tranh tài ở một giải Grand Slam. Đây là một cơ hội rất hiếm hoi cho Federer đoạt được giải Grand Slam thứ #18 và Nadal vươn lên đứng thứ hai,  ngang hàng với Sampras về số giải Grand Slam!

Vậy so với các lần gặp nhau trước thì có gì mới, thay đổi đáng chú ý? Điều gì làm cho Federer và những cổ động viên cuồng nhiệt của mình hy vọng có thể thay đổi được cán cân không thăng bằng về tuổi tác, thể lực cũng như tinh thần giữa Federer và Nadal?

Sang năm mới 2014, Federer chuyển sang dùng cây vợt mới, với mặt vợt 98cm2. Đồng thời bổ sung vào kho tàng chiến thuật lối chơi serve và volley, lên lưới nhiều hơn, dùng half volley và cắt bên trái để đưa bóng khó, rất nhanh quay trở lại sân đối phương, cắt ngắn thời gian chuẩn bị đỡ bóng của đối phương,...
Lưng có lẽ cũng đã bình phục trở lại, vì thế giao bóng hiệu quả hơn trước rất nhiều. Giao bóng tốt là một trong những thế mạnh của Federer để chống lại hàng rào phòng thủ gần như đã đạt mức hoàn hảo, như một quy trình công nghệ cao, của ba đấu thủ trẻ hàng đầu thế giới hiện nay là Nadal, Djokovic và Murray.

Ngoài ra, đội hình của Federer mới được tăng cường một cách đáng kể với sự có mặt của huấn luyện viên mới hành nghề,  Stefan Edberg*, vốn trước đây cũng là một tay vợt số 1 đã từng đoạt giải Grand Slam nhiều lần, trong đó có 2 lần đoạt giải Úc mở rộng (1985, 1987).

Trong bảng dưới đây chúng tôi xin phân tích để làm rõ những mặt mạnh và mặt yếu khi so sánh hai đấu thủ Nadal và Federer dựa trên những số liệu và kết quả thi đấu trong giải quần vợt Úc mở rộng 2014 tại Melbourne.

	Rafael Nadal		Roger Federer
	29	Aces	45
	10	Double Faults	7
	31%	Unreturned Serves	36%
	71%	1st Serve %	63%
	76%	1st Serve Points	83%
	59%	2nd Serve Points	61%
	7	Broken	2
	25	Break Points Faced	11
	68	Games Served	77
	90%	Service Games Held	97%
	205 kmh/127 mph	Broken	208 kmh/129 mph
	77%	Returns in Play	76%
	34%	1st Return Points Won	36%
	58%	2nd Return Points Won	53%
	21	Breaks of Serve	22
	42	Break Points	66
	50%	Pct. Converted	33%
	69	Return Games Played	74
	30%	Return Games Won %	30%
53%	74	Forehand Winners	66	54%
	66	Forehand Unforced Errors	57
37%	21	Backhand Winners	32	34%
	36	Backhand Unforced Errors	63
56%	151	Winners	214	62%
	117	Unforced Errors	133
	67 of 87	Net Points Won	135 of 178
	77%	Net Points Won	76%
	53%	Baseline Points Won	51%
	55	Games Lost	55
	1	Sets Lost	1
	11:32	Time on Court	10:28

Có thể thấy khá rõ ràng giao bóng tốt là chìa khóa đầu tiên và quan trọng nhất để Federer có thể đẩy Nadal vào thế bị động, để có thể áp dụng chiến thuật tấn công và làm chủ tình thế của mình trong trận đấu này. Khi đó kiểu giao bóng kết hợp với volley hoặc "1-2 punch", theo kiểu như đấm bốc, buộc Nadal phải trả lại bóng ngắn rồi bồi tiếp một cú thứ hai vào góc xa ... mới có thể đạt hiệu quả tối đa.

Số liệu thống kê về giao bóng của Federer*

Nhưng đó mới chỉ là để giữ không bị mất điểm khi giao bóng, là điều kiện cần để áp đảo được Nadal. Để giành được điểm từ Nadal và để chống lại mưa bão bóng vừa cao, vừa xoáy của Nadal vào phía tay trái thì cú tay trái phang dọc biên của Federer vào phía backhand của Nadal sẽ là một yếu tố quan trọng khi phản công. (Vì Nadal chơi tay trái nên nếu Federer dùng nhiều cú đánh tay trái chéo sân thì bóng sẽ vào tay chủ lực của Nadal - Nadal chỉ cần quật thẳng xuống dọc đường biên là chạy về đỡ không kịp.).

Toni Nadal - Nadal's uncle and coach talked about Roger vs Rafa:

Ngoài ra mặc dù Federer tạo được rất nhiều cơ hội để bẻ gãy đối thủ nhưng chỉ tận dụng được 33% các cơ hội đó. Với Nadal điều này sẽ còn khó làm hơn nữa.

Nếu cú đánh bóng bên phải của Federer được khai thác tới mức tối đa - bằng cách chạy vòng quanh ra phía sau bóng mỗi khi Nadal dồn bóng, ép về phía trái của Federer - điều mà chắc chắn Nadal sẽ luôn luôn làm mỗi khi đối mặt với Federer - thì Federer sẽ có nhiều khả năng thành công.

Roger & Rafa warming up:

Chú thích:

[*] Người ta bình luận rằng cả hai thầy trò "Fedberg" đều là những trang công tử hết mực lịch thiệp. Nếu hai người này mà đi cùng nhau ra quán có lẽ người nào cũng tranh giữ cửa để chờ người kia đi qua trước rồi mới theo sau.
[**] Theo IBM's Sports

Theo báo chí, trong một cuộc phỏng vấn khi nhắc tới Rafael Nadal, Federer đã nói rằng:
"The head-to-head record is in his favour. I'm looking forward to speaking to Stefan, because when we spoke together when he came to Dubai and we spoke about the game, we clearly spoke about playing Rafa, as well. He thought he had some good ideas."

Federer and Edberg warm up - 2014 Australian Open: