Này thì "dọn vườn"

Những từ dùng sai trong ngôn ngữ tiếng Việt

Đăng bởi  Hà Thủy Nguyên vào November 12, 2013  in Lịch sử - Văn hóa

*Book Hunter:  Trong ngôn ngữ giao tiếp và hành chính của người Việt chúng ta hiện nay, nhiều từ đã bị sử dụng không chính xác, bị biến nghĩa hoặc ghép từ một cách kệch cỡm. Điều này thể hiện tư duy tạm bợ và tinh thần thiếu trách nhiệm trong sử dụng ngôn từ. Việc đưa ra những khái niệm không chính xác này tạo thành một thói quen chấp nhận sự mù mờ trong định nghĩa từ, dễ gây hiểu lầm và tranh cãi, khiến cho văn bản kém tính chính xác. Đây là một bài chúng tôi sưu tầm, liệt kê các trường hợp sử dụng từ sai trong tiếng Việt hiện nay.

Chữ viết tiếng Việt: Đặc điểm và một vài vấn đề

GS. Hoàng Phê

I. Đặc điểm chữ viết tiếng Việt

1. Tiếng Việt là một ngôn ngữ âm tiết tính. Trong tiếng Việt, ranh giới âm tiết trùng với ranh giới hình vị. Người bình thường sử dụng tiếng Việt chỉ có ý thức về âm tiết, gọi là tiếng, nói chung không có ý thức về âm vị. Và cũng chỉ có ý thức về hình vị, gọi là chữ (ví dụ: chữ quốc, chữ gia, chữ nước, chữ nhà), nói chung không có ý thức về từ. Phản ánh đặc điểm cơ bản nói trên của tiếng Việt, chính tả tiếng Việt đơn thuần là chính tả âm tiết. Nếu xét ở cấp độ âm vị thì có rất nhiều điều bất hợp lí, nhưng nếu xét ở cấp độ âm tiết thì nói chung có sự đối ứng chặt chẽ giữa ngữ âm và chữ viết, có quan hệ một đối một giữa âm tiết ngữ âm và âm tiết chữ viết, chỉ trừ một vài trường hợp ngoại lệ. Đây chính là ưu điểm lớn nhất của chữ viết tiếng Việt.

Âm tiếng Việt và chính tả

1. Giới thiệu

Vấn đề đánh dấu chỗ nào trên chữ tiếng việt đã được giải quyết lâu rồi, ngay cả chứng minh có thể giải quyết một cách tự động [1]. Chữ tiếng việt mang dấu trên chủ âm. Trong [2] tác giả đã đưa ra một số quy luật cho phép chúng ta có thể đánh dấu mà không sai chính tả, những quy luật này dựa trên nguyên tắc xác định đâu là chủ âm trong chuỗi nguyên âm của một chữ tiếng việt. Bài này không có gì mới trên những ý lớn so với hai bài đã dẫn. Nó chỉ có tham vọng có ích vì : một là những bài kia đã cũ khó tìm, hai là nó dựa vào ngữ âm để thấy rõ hơn tại sao có các quy luật nêu ra trong [2], được tóm gọn trong 4 (+1) mẹo bỏ dấu ; và sau cùng xin đề nghị một quy ước nhất quán nhỏ về chính tả.

Dấu trong tiếng Việt

Chào ACE,
Vừa đi Mộc châu về. Đọc thư các bạn trao đổi nên nhớ lời hứa và bây giờ viết thêm về chủ đề dấu trong tiếng Việt.


Trước hết chúng ta nên đặt một số điểm xuất phát (gọi là tiên đề thì hơi quá) để bàn nhé:

1. Chữ Quốc ngữ là sự sáng tạo của một số nhà truyền giáo khi họ tới nước ta với mục đích mở rộng ảnh hưởng của đạo Thiên Chúa. Việc này đòi hỏi phải có một phương tiện giao tiếp để có thể truyền đạt, lôi kéo người dân bản xứ theo đức tin của họ.

Viết tiếng Việt

Từ dạo tham gia mail đàn XDTV và blog iCVA, nhu cầu viết tiếng Việt của chúng tôi tăng lên nhanh chóng. Một điều phiền toái là chúng tôi dùng nhiều máy khác nhau, nhiều máy không phải là của riêng mình cho nên không tiện cài bộ gõ tiếng Việt lên máy nào cả.

Lúc đầu thì cứ lờ đi, viết tiếng Việt không dấu. Có lần hình như có ai đây nhắc nhở trên mail đàn. Với bạn bè ngang hàng thì có khi cũng vẫn cứ lờ đi thôi. Nhưng ở đây có nhiều bậc đàn anh đàn chị nên có lẽ phải cân nhắc một chút. Lại kỳ cạch trèo lên một trang web trên mạng có cài đặt chương trình gõ tiếng Việt để viết. Nhưng vì mới tập gõ tiếng Việt, mà lại không gõ thường xuyên nên mỗi lần viết email, bài iCVA là một lần gõ kỳ cạch, rất công phu.