Saturday, January 5, 2013

Về một kỹ thuật tìm kiếm dùng Google

Tìm kiếm trên iCVA
Cách đây ít lâu, tôi đi dự một buổi nói chuyện về tìm kiếm thông tin trên internet. Người trình bày có nói một câu mà tôi thấy rất tâm đắc. Đại khái là trong thời đại hiện nay, mức độ "biết chữ" (*) phụ thuộc rất nhiều vào chuyện bạn có biết sử dụng chức năng tìm kiếm của các search engine như Google, Bing,... hay không. Đúng là nhiều khi chỉ cần bỏ ra một vài tiếng đồng hồ tìm kiếm trên internet là ta có thể trang bị cho mình kiến thức mà nhân loại tích lũy trong cả trăm năm! (Mặt khác, thông tin trên internet có rất nhiều thứ vớ vẩn, nếu không biết tìm thì ta cũng có thể tốn thời gian đọc lan man, linh tinh.)

Tôi xin phép giới thiệu một kỹ thuật tìm kiếm - đúng ra là một tiểu xảo - dùng Google. (Xin nói trước đây sẽ là một post rất ngắn.)

Có lẽ các bạn cũng nhận thấy là chức năng tìm kiếm trên iCVA là rất hạn chế.
• không tìm kiếm được theo tên tác giả, trừ phi là tác giả ký tên trong bài. Một lý do có thể là vì chức năng tìm kiếm trên blogger chỉ mặc định tìm kiếm theo nội dung bài?
• không tìm kiếm được nội dung của comment, cùng lý do như trên,
• không tìm kiếm được theo một cụm từ, mà chỉ tìm kiếm được từng từ một. Ví dụ như khi tìm kiếm "Phùng Quán" thì sẽ tìm được những bài nói về Phan Đình PhùngQuán Thánh. Tất nhiên, nếu bài nào có Phùng Quán thì cũng sẽ tìm ra.

Tôi sẽ bày cho các bạn cách khắc phục các nhược điểm trên. Rất đơn giản.
1./ Để tìm các bài của một tác giả vớ vẩn nào đó nào đó, bạn có thể dùng google search trên iCVA như sau:
• gõ vào search box của google, ví dụ: "posted by i<3CVA":blog.ichuvanan.org (tương đương với nhấn vào link sau đây: http://www.google.com/#hl=vi&q="posted+by+i<3CVA%22:blog.ichuvanan.org)
Tất nhiên, khi tìm một tác giả nổi tiếng hơn cũng phải dùng kỹ thuật tương tự! Ví dụ: "posted by tự sướng đào ngũ":blog.ichuvanan.org (http://www.google.com/#hl=vi&q="posted+by+tự+sướng+đào+ngũ%22:blog.ichuvanan.org)

2./ Tìm kiếm trong nội dung của comment:
Vẫn sử dụng kỹ thuật trên, bạn gõ vào google search box, ví dụ: "chú Phùng Quán":blog.ichuvanan.org (http://www.google.com/#hl=vi&q="chú+Phùng+Quán%22:blog.ichuvanan.org)

3./ Tìm kiếm chính xác theo cụm từ.
Thực ra là trong mấy ví dụ ở trên tôi đã trình bày cách tìm chính xác theo một cụm từ bằng cách cho cụm từ cần tìm kiếm vào giữa hai dấu " " rồi. Bây giờ để xem nếu không làm vậy thì kết quả có khác gì không, bạn thử bỏ hai dấu double quotes hai bên đi xem sao. Ví dụ: chú Phùng Quán:blog.ichuvanan.org hoặc chú+Phùng+Quán:blog.ichuvanan.org (http://www.google.com/#hl=vi&q=chú+Phùng+Quán:blog.ichuvanan.org)

Bạn có thể sử dụng kỹ thuật này để tìm kiếm trong bất cứ một website cụ thể nào đó, tránh phải lướt qua vài triệu kết quả nếu như bạn thực hiện việc tìm kiếm trên toàn internet.
Có thể kỹ thuật này nhiều người đã biết rồi, những tôi đoán là thế nào cũng có một vài người chưa biết.

Một ngày đẹp trời nào đó Mõ iCVA sẽ tìm cách cài vào blog iCVA chức năng tìm kiếm này ;)

(*) Nguyên văn từ chữ "literacy" - hôm trước tôi đã dịch nhầm là "có học".

10 comments:

  1. Hay lắm! Nhiều lúc mình cũng muốn tìm một bài hay thông tin nào đó mà không được. Nay hy vọng qua hướng dẫn của VH sẽ tìm được.
    Thể loại bài thế này rất có ích cho dan ngoại đạo như chung tớ đấy

    ReplyDelete
  2. Hehe,

    Nhờ 02 chùm IT cãi nhau mà anh em biết được ối thứ đấy. Cãi nhau tiếp đi nhé, chỉ tội là không được chửi bậy thôi.
    ;()

    ReplyDelete
    Replies
    1. Có cãi nhau gì đâu ạ. Chẳng qua là một sự hiểu nhầm của DC. Hóa ra có người vẫn chưa nhìn thấy cái nút "Search" ở chỗ nào mà nhấn vào.

      Mấy chục (hay trăm?) triệu cái public blogs dựng trên nền Blogger hầu như cái nào cũng có cái search button hệt như thế này. Trên nền Wordpress (~77 triệu blogs) thì search nằm ở bên phải, chỗ quen thuộc hơn với mọi người.

      Thực ra cách đây đã lâu anh Ngọc có đề cập đến chuyện tìm kiếm trên iCVA rồi. Hải nhớ là anh ấy có hỏi về chuyện tìm bài theo tác giả thế nào, bây giờ mới có dịp trả lời.

      Có lẽ là ít người dùng nó nên họ cũng không làm gì đặc biệt để cho cái chức năng search này tốt hơn. Hải tin rằng đến một lúc nào đó thì các chức năng search của google sẽ được tự động tích hợp vào Blogger.
      Bây giờ thì mình dùng tạm cách như ở trong bài cũng không tệ lắm.

      Delete
  3. Hôm đó Hải đi nghe seminar (của ACM San Francisco): "What Does It Mean To Be Literate ịn the Age of Google?" - Daniel M. Russell, Über Tech Lead for Search Quality and User Happiness, Google.

    "Biết chữ" nghĩa là gì khi mà bạn có thể tìm kiếm trên 1 tỷ văn bản trong thời gian ít hơn 300 mili giây? Bạn tưởng rằng "biết đọc biết viết" là một khái niệm bất biến qua các thời đại? Không đúng đâu: các kỹ năng của một người biết chữ đã thay đổi đáng kể theo thời gian do công nghệ cho phép các kiểu đọc và hiểu biết mới. Biết đọc chỉ là khởi đầu, biết làm thế nào để đặt câu hỏi, soạn ra một câu hỏi tìm kiếm, và làm thế nào để giải thích các văn bản mà bạn tìm thấy, làm thế nào tổ chức và sử dụng thông tin bạn phát hiện ra, làm thế nào để hiểu được siêu nhận thức của bạn - đó là tất cả các nhân tố quan trọng của việc "biết chữ" trong thời đại ngày nay, trong thời đại của Google...

    ("What does it mean to be literate at a time when you can search over billions of texts in less than 300 milliseconds? Although you might think that “literacy” is one of the great constants that transcends the ages, the skills of a literate person have changed substantially over time as texts and technology allow for new kinds of reading and understanding. Knowing how to read is just the beginning of it—knowing how to frame a question, pose a query, how to interpret the texts that you find, how to organize and use the information you discover, how to understand your metacognition—these are all critical parts of being literate as well. In this talk Russell review what literacy is today, in the age of Google, and show how some very surprising and unexpected skills will turn out to be critical in the years ahead.")

    ReplyDelete
  4. Cảm ơn VH nhé. Thông tin rất hay và bổ ích.

    ReplyDelete
  5. Đúng là ngay từ khi mới tham gia iCVA anh có hỏi VH về vụ search. Nhưng hỏi chung chung ko mạnh bằng có 1 "địch thủ" "chửi bới", mọi việc tự dưng nhanh hơn hẳn.
    Nên đôi khi cần tìm ra "địch thủ" và mạnh dạn "chửi bới".
    Anh xin "rút kinh nghiệm sâu sắc v/v này.
    Nhưng Hải ơi, bây giờ iCVA nó lại bắn liên tục các còm vào nhóm trothaykhai nên khá bất tiện vì đây thực ra là thư rác. Ai quan tâm thì họ xem trên iCVA, ko nên bắn về tất cả các hòm thư của XĐTV.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Em đã bỏ không gửi tóm tắt comments từ iCVA vào Forum ngay từ hôm nọ rồi (60 người bị "cắt điện iCVA" mà không thấy ai hoan hô mừng rỡ hay kêu ca gì ;)
      Nhưng vẫn để comments forward tới một số thành viên "đặc biệt" của XDTV. Em quên mất là anh dị ứng với các loại thư rác này - sorry anh. Bây giờ thì anh sẽ không phải nhận iCVA comments nữa.

      Vẫn còn một vài người (trong đó có Hải) nhận được blog comment (in real time!). Nếu ai thấy khó chịu thì nói ngay để Hải cập nhật luôn nhé.

      Như vậy là Mõ vẫn nợ TN cái mục "Nhận xét mới nhất".

      Delete
  6. Xin thông báo với TN và bà con độc giả iCVA một tin mừng là Mõ đã vừa dựng lại được cái mục "Nhận xét mới nhất" rồi ạ.

    ReplyDelete
  7. Cám ơn VH , chị vừa thử gửi 1 tin thấy xuất hiện trên mục " Nhận xét mới nhất " của em ngay rồi. Hay quá.

    ReplyDelete