Thăm cột cờ Lũng Cú

Chị Bích Hà (trái) vợ anh Hải dớ và chị Thủy

Nhân dịp bạn Hòa Bình i-xanh viết về các đợt hành quân đi chữa bệnh cho đồng bào Tây Bắc của BV108, em Hạnh i-đỏ viết về chuyến thăm Côn Đảo, nơi linh thiêng và huyền bí, làm mình cũng muốn viết gì đó về chuyến phượt Hà Giang trong tuần trước của mấy bạn i-xanh. Chắc cũng nhiều bạn đã đến Hà Giang, biết nhiều về nơi này (bạn Viết Thái hình như còn phụ trách cả cái mảng miền núi í chứ), nhưng thôi mình cứ mạnh dạn, nhớ gì viết nấy về cái cảm xúc lần đầu được đến thăm nơi địa đầu Tổ quốc.


Hồi còn đang đi làm, mình đã có dịp được đi công tác đến khá nhiều nơi, từ các tỉnh miền núi Tây Bắc, Đông Bắc, đến Tây Nguyên, rồi cả các tỉnh dọc miền Trung, Nam Bộ…Công việc hồi đó của mình là đến nhiều nơi có các trạm khí tượng, thủy văn kiểm tra trang thiết bị, các công trình đo trước mùa bão lũ, trao đổi nghiệp vụ với bạn bè đồng nghiệp ở các địa phương. Đi đến đâu cũng thấy đất nước mình đẹp quá. Những vùng sâu, vùng xa nơi còn nhiều hoang sơ, thì đẹp nhất chính là cảnh hùng vĩ mà thiên nhiên ban tặng, nhiều nơi thấy đồng bào dân tộc còn nghèo quá, trẻ con thì nhếch nhác, ngơ ngác, nom rất đáng yêu nhưng cứ tội tội thế nào ấy. Tuy đi nhiều nhưng riêng Hà Giang mình lại vẫn chưa có dịp được đến thăm nên đã có lần mình tâm sự với vợ chồng các bạn ThuậnBT và HảiNM là mình ao ước được đến thăm Hà Giang, một nơi xa xôi, điểm đầu cực bắc trên bản đồ Việt Nam. May sao, tuần trước bạn Bích Hà, vợ Nguyễn Minh Hải i-xanh, gọi điện rủ mình có thích đi thăm cột cờ Lũng Cú không. Thật đúng là cầu được ước thấy! Chuyến đi 3 ngày 2 đêm, đi từ sáng sớm thứ Bảy đến tối thứ Hai về. Thế là bắt đầu những ngày háo hức chờ đợi đi chơi cùng cả nhà và bạn bè. Vợ chồng bạn Thuận cũng thích đi Hà Giang lắm thì lại đang vi vu thăm con gái tận bên Australia nên tiếc quá không đi được.

Đúng 5 giờ sáng thứ Bẩy, ngày 27/10, nhà mình 3 người tham gia cùng cả đoàn gồm 11 người xuất phát từ sân nhà Hải – Hà. Xe ô tô được thuê là chiếc xe Ford 15 chỗ, rộng rãi và thoáng, nên cảm thấy thoải mái khi đi đường dài. Tài xế là người chuyên lái tuyến Hà Giang, nên lịch trình thăm quan bọn tôi gửi gắm luôn bác tài tự thiết kế. Khởi hành lúc sáng sớm, trời vẫn tối, hơi se lạnh, Hà Nội còn chưa tỉnh giấc ngủ, đường vắng nên chỉ 1 lúc xe đã bon bon nhanh trên quốc lộ 32. Chỉ hơn 7h sáng chúng tôi đã tới Phú Thọ, nghỉ ngơi ăn sáng. Phải công nhận Hải tốt phúc có vợ rất đảm đang, chu đáo. Vừa xuống xe, bạn Hà đã mời mỗi người 1 gói xôi bánh khúc hiệu Cô Lan thơm lừng mùi đỗ xanh, rau khúc, vẫn đang nóng hổi mà bạn ý vừa hấp lại lúc 4 giờ sáng. Xe lại khẩn trương đi ngay. Đến đúng 12h trưa thì tới Hà Giang. Nghỉ và ăn trưa. Đường đi từ Hà Nội lên Hà Giang cũng khá thuận tiện, tuy nhiên sau khi qua Tuyên Quang cũng có lúc gặp đoạn đường khoảng vài chục km, đang sửa chữa hoặc đã xuống cấp nên xe cứ nẩy lên nẩy xuống liên tục.

Theo lịch trình của bác tài xế thì ngày đầu tiên đoàn chúng tôi sẽ đi Hà Nội - Hà Giang, rồi từ đó đến Quản Bạ - Yên Minh, ngủ đêm ở Yên Minh. Ngày thứ hai sẽ đi thăm cột cờ Lũng Cú, thăm Nhà Vương (dinh thự của vua Mèo), trên đường đi sẽ thăm cao nguyên đá Đồng Văn, thăm các thị trấn, làng bản vùng cao, tối sẽ ngủ đêm ở thị trấn Mèo Vạc. Ngày thứ ba sẽ quay về Hà Nội. Theo ý kiến nhiều người thì đi Hà Giang 3 ngày là hơi ít, nhưng thôi đành vì trong đoàn còn nhiều người đang đi làm.

Từ Hà Giang đi lên Cột cờ Lũng Cú còn khoảng 160km. Khá xa. Nhưng ấn tượng nhất không phải là số km, mà là con đường ngoằn nghèo theo sườn núi đá với vài trăm chỗ cua tay áo. Xung quanh toàn núi đá và núi đá. Núi xen mây trắng. Hùng vĩ vô cùng.

Thời điểm chúng tôi đi chơi là đúng lúc cơn bão số 8 sắp đổ bộ vào đất liền. Mưa to, gió lớn ở Hà Nội và các tỉnh ven biển Bắc Bộ. Thế mà trên Hà Giang thời tiết mát mẻ, nắng ấm rất đẹp, trời đang phù hộ cho đoàn phượt này, cứ như chúng tôi đang đi tránh bão.

Núi đôi Cô Tiên

Trên đường đi, chúng tôi dừng xe, leo lên Cổng trời Quản Bạ. Không hiểu sao địa danh này được gọi là Cổng trời. Chúng tôi leo vài chục bậc thang là đến 1 chỗ trống rộng rãi có mái che, từ chỗ này là ngắm được thị trấn Quản Bạ êm ả nằm dưới thung lũng. Đứng ở đó bọn tôi được ngắm “Núi đôi cô Tiên” hay còn được gọi là Nhũ đôi cô Tiên. Hai núi nằm kề nhau, gần như bằng nhau, có hình dáng như bầu ngực của người thiếu nữ xuân thì, tròn căng, đầy sức sống, khiến mọi người ngỡ ngàng trước vẻ đẹp kỳ vĩ của tạo hóa.

Cả đoàn ở Cổng trời (Núi đôi cô Tiên ở xa xa phía s

Xe lại tiếp tục thêm vài chục km nữa thì tới thị trấn Yên Minh. Chúng tôi rẽ vào ngủ ở Khách sạn Thảo Nguyên. Bữa tối ăn uống rất vui vẻ ở quán ngay cạnh nhà. Thị trấn này sầm uất, đông người du lịch, ít có cảm giác là đang ở miền núi.

Hôm sau, lại dậy sớm ăn sáng và lên đường đi thẳng đến Cột cờ Lũng Cú. Hôm nay có ảnh hưởng tý chút của bão số 8 nên trời hơi se lạnh, sáng sớm có mưa bụi li ti. Trên đường đi tôi cứ nhắc anh tài xế nhớ đưa chúng tôi đến thăm cao nguyên đá Đồng Văn. Anh ấy bảo chị đang đi trên cao nguyên đá đấy thôi, cả cái huyện Đồng Văn này là cao nguyên đá mà. Trước kia tôi cứ tưởng cao nguyên đá chỉ là địa điểm nhỏ với một vài quả núi có đá đen như mình vẫn xem trong các ảnh về phong cảnh Hà Giang. Nhìn ra xung quanh trên đường đi toàn là núi đá, những tảng đá đen lớn bé nhấp nhô khắp sườn núi. Thỉnh thoảng xen lẫn đá là những vạt đất nhỏ, trồng ngô, trồng đậu màu xanh biếc. Đất trồng trọt ở đây rất hiếm, nên đồng bào phải trồng các cây xen kẽ với đá. Lúa mới gặt, trên những ruộng bậc thang chỉ còn gốc rạ, đôi khi gặp những bậc ruộng màu đen của tro rạ vừa được đốt.

Đang ngồi trên xe, cả đoàn chúng tôi bỗng ồ lên sung sướng vì ngay bên đường là một cánh đồng hoa rất đẹp và rất lạ mắt. Đấy là hoa tam giác mạch mà chỉ nở hoa vào mùa này, mà hình như loài hoa này cũng chỉ có nhiều ở Hà Giang. Lần đầu tiên tôi nhìn thấy loại hoa này. Mọi người dừng xe, chạy ùa xuống để chụp ảnh. Cánh đồng hoa nhỏ thôi, nhưng đẹp lắm, những cánh hoa mong manh, trắng hồng. Nghe nói, người H’Mông trồng hoa này lấy hạt để làm bánh, hoặc cho gia súc ăn, có nhà còn đem nấu rượu lẫn với ngô. 

Vợ chồng Hải – Hà bên cánh đồng hoa tam giác mạch

Khoảng 9h sáng chúng tôi đã tới Lũng Cú. Trên bản đồ đây là điểm cực bắc của nước ta. Ai cũng háo hức được đến địa danh này, bây giờ mới được đặt chân đến nơi, nhìn thấy tận mắt lá cờ Tổ quốc to lớn, tung bay hùng dũng trên đỉnh núi, trên một cột cờ rất cao. Cột cờ được thiết kế theo hình bát giác, chân cột cờ được gắn các tấm phù điêu đá xanh, phía trên có gắn 8 mặt trống đồng. Từ chỗ đỗ xe, những bậc thang bằng đá đưa chúng tôi đến chân cột cờ. Chúng tôi còn leo tiếp đến tận đỉnh cột cờ theo các bậc thang xoắn ốc tròn phía trong cột. Đây chính là mảnh đất địa đầu Tổ quốc, vô cùng thiêng liêng. Nhìn ai cũng thấy những gương mặt xúc động, dạt dào niềm yêu quý Tổ quốc và tự hào về truyền thống lịch sử của dân tộc. Đã biết bao xương máu của bao nhiêu thế hệ cha ông ta đã đổ xuống để gìn giữ nơi đây.

Dưới cờ Lũng Cú

Trên đường từ Lũng Cú về thị trấn Đồng Văn, chúng tôi qua đèo Mã Pí Lèng với những đoạn đường vắt vẻo trên sườn núi đá, một bên là núi cao, một bên là vực sâu, có lúc ngồi trên xe mà thấy hơi ghê ghê. Hơn chục năm trước, mấy lần đi công tác đến Sơn La – Điện Biên rồi Lai Châu cũng phải qua những đoạn đường uốn lượn bám theo sườn núi, có hôm 7g sáng rồi mà sương mù dày đặc, chả nhìn rõ đường, xe phải bật đèn vàng lò dò đi rất chậm. Thế mà hồi đó mình không cảm thấy sợ như lần này đi Hà Giang. Đường lên phía bắc này hẹp hơn bên tây bắc. Đường đã được trải nhựa, nhưng hẹp và có nơi không dễ dàng khi tránh xe đi ngược chiều, có chỗ cảm thấy khá nguy hiểm. Thật cảm phục những người đầu tiên đã xây dựng nên con đường này. Chắc cũng phải nhiều người đã hy sinh khi xây dựng nó.

Trên đỉnh Mã Pí Lèng

Từ Lũng Cú chúng tôi đến Thị trấn Đồng Văn nghỉ ăn trưa. Điểm dừng tiếp theo của chúng tôi là đến thăm nhà Vương.

Đường vào cổng nhà Vương

Đây là khu dinh thự của Vua Mèo Vương Chính Đức được xây dựng theo kiểu kiến trúc Trung Hoa cổ bao gồm 4 toà nhà hàng ngang, 6 dãy nhà dọc 2 tầng, tổng cộng gồm 64 buồng. Dinh thự nom quy mô, bề thế với nhiều công trình phụ trợ khác làm nổi bật lên nét vương giả giữa vùng cao nguyên.  Đặc biệt khu nhà có hẳn một kho riêng chứa thuốc phiện. Phía sau nhà còn có cả các lỗ châu mai và chòi canh để bảo đảm an ninh cho cả khu nhà. Gọi là “Vua Mèo”, nhưng theo đúng tập quán của người Mèo, ông vẫn sống một cuộc sống bình dị, không có kẻ hầu người hạ. Chúng tôi còn thăm các buồng ngủ của ba bà vợ Vua. Chả biết ngày xưa thế nào, chứ bây giờ nhìn vào thấy buồng ngủ các bà hoàng hậu vùng núi sao mà đơn sơ, nhỏ và nghèo nàn quá. Năm 1945, Vua Mèo quyết định đi theo Bác Hồ, ông thực sự đã gắn liền sự nghiệp của mình, của người Mèo vào sự nghiệp của Bác, của Cách mạng. Sau này do tuổi cao sức yếu, Vua Mèo đã trao quyền cho người con thứ hai là Vương Chí Sình tức Vương Chí Thành kế tục ông. Ông Vua Vương Chính Đức mất năm 1947. Còn ông Vương Chí Thành đã là đại biểu Quốc hội khoá 1 và 2, đại biểu cho tỉnh Hà Giang.

Nhiều người cũng gọi ông Thành là Vua Mèo. Ông Thành mất tại Hà Nội năm 1962, thi hài được an táng tại quê nhà.

Mộ Ông Vương Chí Sình

Bây giờ khu nhà Vương này trở thành di tích lịch sử quốc gia, nên từ năm 2004 các con cháu sau này của Vua Mèo đã chuyển ra sinh sống ở trong 1 dãy nhà nhỏ ngay đối diện dinh thự cũ. Chúng tôi cũng rẽ thăm mấy gia đình con cháu Vua, nói chuyện một lúc và chụp ảnh kỷ niệm với họ.

Cũng đã về chiều, xe chúng tôi nhanh chóng về thị trấn Mèo Vạc ăn tối và ngủ. Tối đó cả đoàn còn rẽ vào một nhà hàng karaoke hát ngêu ngao đến 10h thì về đi ngủ để giữ sức ngày mai còn lên đường về Hà Nội sớm.

Sáng sớm hôm sau, sau khi mỗi người ăn bát phở gà núi, hay còn gọi là gà đen, chúng tôi lên đường về. Trên đường đi còn phải dừng lại chờ hơn 1 tiếng ở những đoạn đường đang sửa vì đường đá sạt lở rất nguy hiểm. Chặng đường về dài hơn 14 tiếng, khá mệt. Nhưng chúng tôi lại có cơ hội ngắm nhìn lần nữa toàn cảnh những ngọn núi đá trùng điệp, nối đuôi nhau trải dài.

Tạm biệt Hà Giang. Hy vọng sẽ còn có dịp lên thăm lại nơi này, để còn được ăn thử bánh làm từ hạt tam giác mạch và uống chén rượu ngô nữa chứ. Hình ảnh đất nước mình thật đẹp, nhiều nơi còn hoang sơ nhưng vô cùng hùng vĩ cứ in đậm mãi trong ký ức của chúng mình sau chuyến đi “phượt” không thể nào quên này.